Giống như rất nhiều người khao khát kiếm được nhiều tiền, Sam Dogen chọn làm việc trong lĩnh vực tài chính sau khi tốt nghiệp đại học. Kế hoạch của anh là kiếm đủ tiền để nghỉ hưu ở tuổi 40. Nhưng điều đó đã không xảy ra. Thay vào đó, vào năm 2012, anh nghỉ công việc hành chính để tập trung hoàn toàn vào việc viết lách và dành thời gian cho gia đình. Khi đó anh mới 34 tuổi.
Kịch bản này giống như một giấc mơ đối với nhiều doanh nhân, những người hy vọng một ngày nào đó sự thành công trong kinh doanh sẽ cho phép họ lùi lại và sống cuộc sống theo ý muốn. Nhưng, như Dogen giải thích, việc nghỉ hưu sớm hóa ra chỉ là khởi đầu cho một cuộc hành trình còn dài hơn nhiều. Anh sẽ còn phải nghỉ hưu rồi lại quay lại làm việc thêm vài lần nữa.
Anh chia sẻ: “Vào năm 2013, tôi quay lại làm việc, vì khi đó chỉ mới 35 tuổi và cảm thấy hơi ngớ ngẩn khi tự gọi mình là một người về hưu. Thay vì làm tiếp một công việc full-time, tôi quyết định nhận tư vấn cho nhiều công ty khởi nghiệp về tài chính, công nghệ”. Vào năm 2015, Dogen lại nghỉ hưu. Sau đó, sau khi có con vào năm 2017, anh lại quay lại làm việc.
Anh thừa nhận: “Bản chất luôn muốn làm việc khiến tôi luôn bị thôi thúc, ngay cả khi chúng tôi đã có đủ thu nhập thụ động để nghỉ ngơi.”
Con đường của Dogen có thể nhiều sóng gió, nhưng anh khẳng định mình không cô độc. Khi ngày càng có nhiều người trẻ có ý tưởng làm việc chăm chỉ và tiết kiệm sớm để có thể độc lập về tài chính và nghỉ hưu trước tuổi 65 (được gọi là phong trào FIRE – Độc Lập Tài Chính, Nghỉ Hưu Sớm), nhiều người nhận ra rằng việc nghỉ hưu không hề tuyệt vời và đơn giản như tưởng tượng. Và không phải vì lý do tài chính.
Chính cảm xúc, chứ không phải tiền, là thứ khiến nhiều người quay lại làm việc
Sự hỗn loạn của thị trường chứng khoán hoặc sự thay đổi trong hoàn cảnh sống có thể khiến người đã về hưu phải quay trở lại làm việc. Nhưng thông thường, việc quay lại làm việc là do yếu tố cảm xúc. Một nghiên cứu gần đây của Insead đã nắm bắt được động lực này. Thông qua các cuộc phỏng vấn với những người đã thành công và nghỉ hưu, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nhiều người gặp phải tình trạng lo lắng và nghi ngờ khi bắt đầu trở nên nhàn rỗi hơn.
Nghiên cứu báo cáo: “Hoàn toàn bình thường khi phát hiện ra rằng cuộc sống sau tự do tài chính không hạnh phúc như người ta mong đợi. Sẽ có những thách thức như tìm ra hướng đi mới trong cuộc sống cũng như đối phó với những cảm xúc tiêu cực. Vì có rất ít bạn bè hoặc thành viên trong gia đình có hoàn cảnh tương tự, nên họ dễ dàng cảm thấy bị cô lập. Những người được phỏng vấn cho biết họ đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống sau nghỉ hưu sớm.
Nghỉ hưu sớm có thể rất cô đơn và nhàm chán. Và nhiều người đã đạt được thành công sớm trong đời lại phải vật lộn với nỗi sợ hãi rằng những dự án kinh doanh tiếp theo của họ sẽ không bao giờ đạt được thành công như những nỗ lực trước đây. Nghỉ hưu nghe như một giấc mơ nhưng thực tế lại phức tạp hơn nhiều.
Thôi thúc bởi sự nhàm chán và mong muốn cuộc sống có ý nghĩa
Dogen cảnh báo: “Nếu bạn đã dành hàng chục năm liên tục làm việc đều đặn 40 giờ một tuần thì thật khó để đột ngột dừng lại. Nhiều người về hưu sớm cảm thấy không thoải mái khi thấy mình không hiệu quả. Kết quả là, họ quay lại làm việc để làm điều gì đó có ý nghĩa. Một tuần mà có thêm 40 giờ rảnh rỗi thì cũng rất nhanh chán.”
Nhưng không chỉ có sự nhàm chán là thứ khiến người ta muốn quay lại làm việc. Thôi thúc được sống có ý nghĩa và linh hoạt cũng là một tác nhân hàng đầu.
Dogen chứng thực: “Một trong những mặt trái lớn nhất của việc nghỉ hưu sớm là mất đi mục đích. Cá nhân tôi đã trải qua nhiều giai đoạn đau buồn khi tự hỏi mình đang làm gì với cuộc sống sau khi nghỉ hưu sớm. Kết quả là, tôi lại nhận việc tư vấn part-time, dạy quần vợt ở trường cấp ba, viết sách và trở thành một người cha để lấp đầy khoảng trống.”
Với sự gia tăng của xu hướng làm việc từ xa hiện nay, việc quay trở lại làm việc cũng có thể hấp dẫn hơn trước đây. Người ta không còn phải lo giam mình trong 4 bức tường văn phòng cả ngày, với lịch trình làm việc dày đặc như trước nữa.
Lên kế hoạch cho cả khía cạnh cảm xúc khi nghỉ hưu
Việc quay lại làm việc, ngay cả khi không phải do nhu cầu tài chính, là điều bình thường và hợp lý, theo các nghiên cứu đã xác nhận. Vì vậy, nếu bạn đang mơ ước về việc nghỉ hưu sớm, hãy cẩn thận với những gì bạn mong muốn. Cần có kế hoạch để lấp đầy những ngày trống rỗng sau khi nghỉ hưu và cũng cần sẵn sàng đảo ngược lộ trình để nghỉ hưu sớm không là quyết định sai lầm.